Motivasyon Nedir? Motivasyonu Artırmanın Yolları Nelerdir?
Motivasyon Nedir? Motivasyon, kişinin herhangi bir ihtiyacını veya isteğini yerine getirmek amacıyla ortaya çıkan
içsel enerji ve güdülenme olarak tanımlanmaktadır. Sabah yataktan kalkmak, işe gitmek,
yeni bir kitaba başlamak veya yeni bir ülke keşfetmek öncesinde bizi güdüleyen bu biyolojik,
bilişsel ve duygusal yapının sonucunda gerçekleşiyor. Motivasyonumuzu kaybettiğimizde ise
tüm bunlar bir yük gibi görünmeye, hareket etmekte, sorumluluklarımızı yerine getirmekte
zorlanmaya başlıyoruz. Bu yazıda bu dönemlerde motivasyonumuzu tekrar yükseltecek
yöntemlerden bahsedeceğim.
Oprah Winfrey, motivasyon kaynağını şöyle açıklamış; Hayatın sorumluluğunu almak beni her zaman daha motive ediyor. “hayatınızdan ‘siz’ sorumlusunuz”
Motivasyon Artırma Yolları
Öncelikle motivasyonumuzu kaybettiğimiz, her şeyin bir yük gibi görünmeye başladığı
dönemlerde bu durumu kabul etmek önem taşıyor. Eski motivasyon ve enerjimize bir anda
dönmeyi beklemek hayal kırıklığı ve öfkeye sebebiyet vermekte. Böyle bir durumda
özgüvenimiz zedelediği gibi adım atmaya olan isteğimizi de azalıyor. Bu nedenle durumu
kabul edip küçük adımlarla başlamak ve gitgide hedeflerimizi artırmak uzun sürede bize
daha fazla fayda sağlayacaktır. Kendimizi enerjisiz ve motivasyonsuz hissettiğimiz
dönemlerde hayatımıza katabileceğimiz birkaç seçenek:
- 20 dakika yürüyüş yapmak (spor hem biyolojik hem de psikolojik olarak iyi hissetmemizi sağlar).
- Motivasyonunuzu yükselten kişilerle vakit geçirmek, hayallerinizi paylaşmak (kısa bir telefon görüşmesiyle başlanabilir).
- Sabah güne iyi bir kahvaltıya başlamak.
- Gününüzü planlayarak geçirmek (rutin oluşturmak).
- Duygusal olarak sizi zorlayan sorunları ifade etmek.
- Çözümlenemeyen sorunlar için psikolojik yardım almak (Bilişsel davranışçı terapi, şema terapi, kısa süreli çözüm odaklı terapi vs.)
- Gün içinde sizi yoran ama yapmak zorunda olduğunuz görevleri mümkünse daha küçük parçalara ayırarak ve dinlenerek yapmak.
- Yapmak istemediğiniz şeylere ve vakit geçirmekten keyif almadığınız insanlara HAYIR diyebilmek.
Motivasyonumuzu artırma sürecinde kendimizi tanımak, ihtiyaçlarımızı belirlemek ve
yapmak istemediğimiz, bizi zorlayan etkinlikleri anlamak önem taşıyor. Sürekli olarak strese
maruz kalmak bizi hem psikolojik hem fiziksel olarak zorladığı gibi motivasyonumuzu da
olumsuz yönde etkiliyor. Arkadaş, iş, sosyal aktivite seçimlerde seçme hakkımızın olduğunu
bilmek; yapmak istemediğimiz şeylere kendimizi zorunda hissetmemek üstümüzdeki yükü
kaldıracağı gibi, hayata karşı daha olumlu bakmamıza sebep olacaktır.
Motivasyon Neden Önemlidir?
Motivasyon davranışsal ve biyoloji olduğu kadar bilişsel süreçlerin de önem taşıdığı bir
güdüdür. Motivasyonunuzu olumsuz yönde etkileyen düşüncelerin farkında olmak ve onların
sizi hareket etmekten alıkoymasını engellemek büyük önem taşımaktadır.
Örneğin bir arkadaş görüşmesine giderken aklınızdan geçen;
- Gidersem çok sıkılacağım
- Arkadaşlarımın yanında yetersiz hissedeceğim
- Kimse benimle ilgilenmeyecek
- Konuşacak konu bulmakta zorlanacağım ve bir daha benimle görüşmek istemeyecekler; gibi düşünceler motivasyonunuzu olumsuz etkileyebilir.
Özgüvenimizi ve kendimize bakışımızı olumsuz yönde etkileyen bu tarz düşüncelerle başa
çıkarken; bunların ne derece doğru olduğunu değerlendirmek, geçmiş deneyimlerimizle
karşılaştırmak ve onların yerine daha yapıcı, gerçekçi ve bizi motive eden düşünceler
yerleştirmek önemlidir. Örneğin bir Bilişsel Davranışçı Terapi tekniği olarak bu düşünceleri
yazmak ve karşılarına daha olumlu alternatif düşünceleri yerleştirmek size fayda sağlayacaktır. ‘Arkadaşlarımın yanında sıkılacağım’ yerine ‘Daha önce de arkadaşlarımla dışarı çıktım ve keyif aldım’ gibi alternatif bir ifade getirmek daha gerçekçi bakmanıza imkan sağlayacaktır.
Ayrıca;
- Kendinizi takdir etmek
- İleriye yönelik hedeflerinizi ifade etmek.
- Geçmiş başarılarınızı düşünmek
- Hayattan keyif aldığınız anları anımsamak
- Yeni şeyler keşfetmek
- İyi ve takdir ettiğiniz yönlerinizi ifade etmek; sizi hayata karşı bilişsel olarak daha güçlü hale getirecektir.
Son olarak; olumsuz düşünceler her ne kadar sizi adım atmaktan, yapmak istediğiniz şeyleri
gerçekleştirmekten alıkoysa da; bu düşüncelere rağmen küçük de olsa adımlar atmak
zamanla düşüncelerinizin daha olumluya dönmesini ve kendinize ve hayata olan bakışınızın
daha olumlu olmasını sağlayacaktır. Motivasyonsuz hissettiğiniz bir günde 10 dakika
yürümek veya sebepsiz bir arkadaşınızı arayıp kısa bir sohbet etmek sizi ve düşüncelerinizi
tahmin etmediğiniz şekilde değiştirebilir.
Yazar: Erinç Erbildim